رئیس اتاق بازرگانی باید از بخش خصوصی واقعی باشد

اختصاصی دامیران- امیررضا بیدگلی: همکاران ما در صنعت دام و طیور، به عنوان زیر بخش کشاورزی با انواع و اقسام مفاهیم اقتصادی در بنگاه ها و تشکل های خود دست و پنجه نرم کرده‌اند. این باعث شده است حضور ایشان در اتاق بازرگانی منشاء آثار خیر باشد و کرسی های حساسی را در حد هیئت رئیسه اتاق ها به خود اختصاص دهند/ اعضای هیئت نمایندگان و هیئت رئیسه و رئیس اتاق باید حتما دستیابی به اهداف مشخص، دست یافتنی و قابل سنجش را در دستور کار خود قرار دهند.

اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، نهادی پرسابقه و ریشه‌دار است که برخی آن را پارلمان بخش‌خصوصی می­نامند. نهادی که در سایر کشورهای دنیا نیز تاثیرگذاری زیادی بر شاخص‌های مهم اقتصادی یک کشور دارد، باید منعکس‌کننده مشکلات و مسائل بخش تجارت، صنعت و معدن و کشاورزی کشور باشد. صنعت دام، طیور و آبزیان کشور نیز به عنوان یکی از زیربخش های حوزه کشاورزی، از این قاعده مستثنی نیست. جا دارد این صنعت بزرگ و استراتژیک – که وظیفه تامین غذای مردم جامعه را به عهده دارد – جایگاه خود را آن طور که شایسته است در نهادهایی مانند اتاق بازرگانی و … تثبیت کند.

در این ارتباط دامیران با دکتر امیررضا بیدگلی فعال تشکلی باسابقه در زنجیره تولید صنعت دام، طیور و آبزیان به گفتگو نشسته است:

اتاق بازرگانی از سال ۱۳۹۰ کلمه کشاورزی را نیز در عنوان خود یدک می کشد. طی این مدت ارتباط تشکل های مرتبط با صنعت ما با اتاق بازرگانی را در چه سطحی تعریف می کنید؟

صنعت ما به تعبیری در آغاز راه ارتباط نزدیک خود با اتاق های بازرگانی است. عمده سابقه طولانی فعالیت های تشکلی در صنعت ما، به تعاونی ها اختصاص دارد. در نتیجه عمدتا با تعاون روستایی و بعدا با اتاق تعاون یا وزارت تعاون سابق که امروز به معاونت تعاون وزارت کار تبدیل شده است تعامل داشته است.

از سوی دیگر، تشکل های حوزه کشاورزی و به تبع آن حوزه دام و طیور، علیرغم سابقه بالایی که دارند، نسبت به برخی از صنایع قدیمی، ارتباط شان با تجارت جهانی کمتر بوده است. ولی در نسل های جدید تر، با توجه به بالا رفتن سطح دانش آکادمیک، شکل تشکل ها تناسب بیشتری برای ورود به اتاق بازرگانی، که به نوعی خاستگاه مرتبط با کسب و کاری گسترده تر است پیدا کرده اند.

از زمان عضویت فعالان صنعت دام، طیور و آبزیان در اتاق بازرگانی، به ویژه در ده ماهه اخیر که صنعت شرایط بحرانی را تجربه کرد، چه منافعی از جانب اتاق متوجه بخش کشاورزی، و به ویژه صنعت دام و طیور شده است؟

هم اتاق ایران و هم اتاق تهران، چه در کمیسیون ها و چه در صحن هیات نمایندگان، و چه در نامه هایی که به دولتمردان نوشتند، با صراحت کامل و متکی به دانش فنی و با همکاری تنگاتنگ با  تشکل ها، نیاز های صنعت را مطالبه گرانه مطرح و پیگیری کردند. بارها و بارها وزیر و معاونین وزرا را در جلسات دعوت کردند و به گفتگو نشستند. این کاری بود که اتاق بازرگانی می توانست انجام دهد و به نحو احسن انجام داد. ولی همانطور که همه ما می دانیم، اقتصاد کشور در شرایطی است که کسانی که حتی نسبت به اتاق بازرگانی اختیارات و امکانات قانونی  بیشتری دارند و در جایگاه دولتی هستند هم نمی توانند به راه حل عملی برای حل مشکلات امروز اقتصاد کشور دست پیدا کنند!

اتاق بازرگانی چه ابزارهایی را برای بهبود فضای کسب و کار در صنعت دام و طیور در اختیار دارد؟ تا چه حد موفق به به کارگیری این ابزار ها شده است؟

اتاق بازرگانی در بسیاری از مجامع و شوراهای عالی کشور نماینده دارد. نماینده اتاق بازرگانی حتما نظر کمیسیون های تخصصی اتاق را دریافت می کند و تصمیم های کمیسیون های تخصصی نیز توسط تشکل ها ساخته می شود. در حقیقت حداقل ابزار اتاق بازرگانی این است که نظر تخصصی و فنی را بدون واسطه، به مجامع و شورا های عالی تصمیم گیر منتقل می کند.

از سوی دیگر اتاق بازرگانی اهرم شورای گفتگو را در اختیار دارد. در شورای گفتگو رویه ها، مقررات و مشکلات مرتبط با آنها در سطح بسیار تخصصی، مورد بررسی قرار می گیرند و خروجی شورای گفتگو چه در سطح استانی و چه در سطح ملی به هیات وزیران منتقل شده، و هیات وزیران عموما بدون تاخیر و تعلل، بسیاری از موارد را مصوب، و به دستگاه های اجرایی ابلاغ می کند.

این دو، اهرم های مستقیم اتاق بازرگانی هستند.

دکتر امیررضا بیدگلی: تخصیص واکسن کرونا به دامپزشکان و فعالین صنعت دامپروری

از سوی دیگر، فضای گسترده ای برای گفتگو، حمایت گری و مطالبه گری توسط کل اعضای اتاق بازرگانی در سراسر کشور با استانداری ها در سطح استان، یا دولت در سطح ملی وجود دارد. فضای گفتگو، رسانه و … همه و همه جزء ابزارهای نرمی هستند که به سیاستگزاری در کشور کمک می کنند. همه ما این روزها به خوبی می دانیم که تصمیم گیری و سیاستگزاری تنها در چهارچوب های بروکراتیک انجام نمی شود و فضای اجتماعی، فضای عمومی، و گفتگو های زمینه ای با مجلس شورای اسلامی و سایر ارکان حاکمیت، به شدت روی نوع تصمیم گیری و خروجی این تصمیم گیری ها موثر است.

تا کنون چه افرادی در اتاق، صنعت دام و طیور را نمایندگی کرده اند؟ به طور کلی کارنامه این افراد را چطور ارزیابی می کنید؟

مفاخری که تا امروز نماینده صنعت دام و طیور و آبزیان ایران در زیر بخش کشاورزی در اتاق بازرگانی بوده اند، کم نبودند.  آقایان معصومی و تقوی فر در اتاق تهران، آقایان فارغی و سواری در اتاق ارومیه، آقای میران در اتاق ساری، آقای مبصری در اتاق گرگان، آقای قلمکاری در اتاق اصفهان، آقای خیریه در اتاق بیرجند، آقای بیگی در اتاق اراک و …. و عزیزان دیگری که ممکن است بنده نام شان را یادم نباشد، از صنعت ما در اتاق حضور داشته و یا همچنان حضور دارند. افراد بسیار شاخص و تاثیر گذاری از صنعت ما عضویت هیات نمایندگان اتاق بازرگانی را داشتند. شاید یکی از دلایل آن این باشد که صنعت ما یکی از صنایعی است که حضور دولت به عنوان بازیگر، در آن بسیار کم رنگ است. تعداد شرکتهای دولتی یا خصولتی در این صنعت بسیار محدود است و این شرکت ها نیز عمدتا بر اساس روندهای بخش خصوصی فعالیت می کنند که جای تقدیر و تشکر دارد.

عامل دیگری که باعث درخشیدن همکاران ما در اتاق بازرگانی شده است این است که همکاران ما در صنعت دام و طیور، به عنوان زیر بخش کشاورزی با انواع و اقسام مفاهیم اقتصادی در بنگاه های خود، و در سطح بالاتر در تشکل های خود، دست و پنجه نرم کرده‌اند. مدیران صنعت ما با مسائل بیمه، مالیات، تامین سرمایه، مشکلات کارفرمایی مرتبط با مشاغل سخت و زیان آور، زنجیره ها و تامین زنجیره ای، همه و همه درگیر بوده‌اند و در همه این زمینه‌ها دانش و تجربه بالایی دارند. این باعث شده است حضور ایشان در اتاق بازرگانی منشاء آثار خیر باشد و کرسی های حساسی را در حد هیات رئیسه اتاق ها به خود اختصاص دهند.

با توجه به نزدیک بودن انتخابات اتاق ایران، به اعتقاد شما رهبر جدید اتاق باید دارای چه ویژگی ها و امتیازاتی باشد؟

اعتقاد من این است، برای کسی که قصد دارد کرسی ریاست اتاق بازرگانی را در اختیار بگیرد، این که از بخش خصوصی واقعی برخاسته باشد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. با تمام احترامی که برای مدیران دولتی که پس از خروج از دولت پست هایی را در بخش خصوصی پذیرفته اند قائل هستم، موافق حضور این عزیزان در جایگاه های ریاست اتاق بازرگانی نیستم. کسی که به عنوان رئیس اتاق بازرگانی انتخاب می‌شود، باید بنگاهداری کرده باشد. حتماً باید حقوق داده باشد. سر ماه پول کم آورده باشد و … . تک تک اتفاقات و دغدغه‌های بخش خصوصی واقعی را با تمام وجود لمس کرده باشد تا بتواند نقش خود را به عنوان رئیس اتاق بازرگانی به خوبی ایفا کند. در حال حاضر برخی از عزیزانی که برای کسب کرسی ریاست اتاق تلاش می کنند، بر سرمایه خصوصی بودن خود تاکید نمی کنند. بلکه بیشتر بر وجهه سوابق مدیریت دولتی خود اتکا می کنند که به اعتقاد من این درست نیست.

دیگر این که رئیس اتاق باید تفکر سیستمی و چند بعدی داشته باشد.

ارز مرغی را آزاد کنید ولی به جایش به مردم مرغ ارزان بدهید!

در نهایت، بنده گمان می کنم افرادی برای این کرسی مناسب تر هستند که زیر ۵۰ سال و یا با اغماض زیر ۶۰ سال سن داشته باشند. بزرگوارانی که بالای ۶۰ سال سن دارند، به اعتقاد من زحمات خود را کشیده اند و باید اکنون به عنوان مشاور و مرشد، راهنما و مربی با اتاق و سایر سازمان ها تعامل داشته باشند، و راه را برای نسل های بعدی – که خود این نسل ها نیز در آستانه میانسالی اند! – نبندند.

به اعتقاد شما در دور جدید، رئیس اتاق بازرگانی باید چه اهداف و استراتژی هایی را دنبال کند؟

خود بنده در هیات نمایندگان اتاق بازرگانی حضور نداشته ام ولی بر اساس تعامل بسیار زیادی که با تشکل ها و اتاق بازرگانی داشته ام، تصور می کنم که اعضای هیئت نمایندگان و هیئت رئیسه و رئیس اتاق باید حتما اهداف مشخص، دست یافتنی و قابل سنجش را در دستور کار خود قرار دهند. اهداف کلان و دور، مخصوصا در شرایط فعلی، احتمالا برای صنعت ما دست یافتنی نیست.