تشخیص رادیوگرافیک لامینایتیس اسب
اسب های مبتلا به لامینایتیس نیاز به تکرار اخذ رادیوگراف طی درمان دارند. عواملی مثل سرعت رشد دیواره سم، تشدید وضعیت بالینی ، خطر تشدید بیماری طی نقل و انتقال (درصورتی که دستگاه پرتابل وجود ندارد) و ضرورت کنترل رادیوگرافی طی ترمیم سم و نعل بندی باید مورد توجه قرار بگیرد. اسبی که به لحاظ بالینی در وضعیت باثباتی قرار دارد تکرار اخذ رادیوگراف با فاصله ۴-۳ ماه انجام می‌گیرد.
برای گرفتن نتایج بهتر در گرفتن تصویر رادیوگراف باید به مواردی چون تمیز بودن زوایای میله (bar) سم و شیارهای مرکزی و جانبی قورباغه دقت نمود.
متاکارپ یا متاتارس باید عمود بر سطح زمین و موازی با یکدیگر باشند زیرا ارتباط طبیعی آناتومیک بین کپسول سم و انگشت دیستال و بین بندهای انگشت در شیوه‌های ایستادن غیر از این روش تغییر می‌یابد.
اگر تنها یک پا درگیر باشد بهتر است از پای مقابل نیز رادیوگراف تهیه شود. در اسب های مبتلا هدف از اخذ رادیوگراف ابتدا تعیین نحوه قرارگیری بند دیستال درون سم و ماهیت تغییرات بافت نرم می‌باشد.
در رادیوگراف لترومدیال می‌توان عمق دورسال کپسول سم و بخش های غیرکراتینی زیرین آن را جداگانه نشان داد. اگر نیاز داریم سطح دورسال دیوراه سم مشخص شود می‌توان از مارکرهای رادیودنس مانند خمیر باریوم یا یک نوار فلزی استفاده کرد.
اما مورد اول مناسب تر می‌باشد. سطح زمین بتر است با نعل و یا ترجیحا یک مارکر رادیودنس مشخص شود. برای رادیوگراف افقی دورسوپالمار ، قراردادن خمیر باریوم در یک چهارم میانی نوار تاجی ارزیابی ارتباط بین زائده پالمار و نوار تاجی را را بهتر نشان می‌دهد.
قرار دادن یک خط از خمیر باریوم بر دیواره دورازمحور تخمین ضخامت دیواره دور از محور را بهبود می‌بخشد. به هر حل استفاده از رادیوگراف انگشتی (diggital) نیاز به انجام این کار را از بین می‌برد.
نمای رادیوگرافی که استفاده می‌کنیم شامل لترومدیال، دورسوپالمار افقی، دورسال ۴۵° پراکسیمال-پالمارودیستال مورب (D45° Pr-PaDiO) می‌باشد.
رادیوگراف لترومدیال باید به صورت موازی با زمین و پیازهای سم ، نیمه راه بین سطح دورسال و پالمار/پلنتار پا، تقریبا ۱۵ میلی متر پراکسیمال سطح solar گرفته شود. رادیوگراف لترومدیال در ارزیابی فرم مزمن و حاد لامینایتیس ضروری است.
بیشتر بدانید: بیماری های اسب
استفاده از نمای دورسوپالمار افقی که تقریبا ۱۵ میلی متر بالای سطح زمین متمرکز شده نیز محبوب می‌باشد. D45° Pr-PaDiO به ندرت در ارزیابی‌های لامینایتیس استفاده می‌شود؛ با این حال این نما لبه solar انگشت دیستال را که به تشخیص ضایعه در این ناحیه کمک می‌کند، را مشخص می‌کند.
نماهای مورب افقی و موربدورسوپراکسیمال-پالمارودیستال نیز می‌تواند برای ارزیابی لبه‌های انگشت دیستال مفید باشد. استفاده از کنتراست ونوگرافی انگشتی نیز برای ارزیابی پرفیوژن عروق انگشت توسط برخی کلینیسین ها نیز محبوبیت خود را دارد.
تفسیر رادیولوژیک پاهای قدامی در اسب سالم
نمای لترومدیال : سطح دورسال دیواره سم و سطح دورسال انگشت دیستال باید موازی یا اغلب موازی باشند. برخی مطالعات گزارش کردند که زاویه بین سطح زمین و سطح دورسال انگشت دیستال حادتر از زاویه بین سطح زمین و دورسال دیواره سم است.
محور سم-پسترن به طور سنتی تصور بر این است که در اکثر اسب های سالم مستقیم باشد. با این حال سطح دورسال دیواره سم و پاشنه‌ها باید موازی باشد اخیرا این مورد توجه قرار گرفته است که زاویه پاشنه در اسب های سالم کمی حادتر (۴۳.۴ ±۶.۳°) از زاویه سطح پشتی سم است.
متوسط زاویه سطح پشتی سم حدود ۵۲.۲ ±۳.۷° در پاهای قدامی است.
سطح پشتی سم در اکثر اسب ها باید صاف و مستقیم باشد، با این حال تقعر و تحدب خفیف در اغلب اسب ها دیده می‌شود (۱۸%) در اسب های سالم ممکن است در اثر تراشیدن بیش از اندازه سم در رادیوگراف ظاهر غیرمتعارفی پیدا کند.
بنابراین توجه به علایم بالینی اهمیت ویژه ای در تشخیص دارد. عرض و پهنای دورسال سم کوتاه ترین فاصله از سطح دورسال بند سوم تا سطح دورسال دیواره سم است.
در اکثر اسب‌های سالم بالغ عرض سم باید در تمام طول پراکسیمال تا دیستال بند دیستال یکسان باشد. با این حال ممکن است مقدار دیستال کمی کمتر از پراکسیمال به دلیل زاویه حادتر بند دیستال با سطح زمین در مقایسه با زاویه سطح پشتی سم می‌باشد.
بسته به نژاد و اندازه اسب میزان عرض و پهنای سم متغیر است.در اکثر نژادهای تروبرد و کوارتر و سایر نژادهای روشن پهنای سم ۱۸-۱۴ میلی‌متر و در نژادهای خون‌گرم ۲۰-۱۸، و در استاندارد برد و مادیان سنگین و سایر نژادهای روشن ۲۲-۲۰ میلی‌متر گزارش شده است.
سوهان زدن بیش از حد دیواره دورسال سم این فاصله را می‌تواند تغییر دهد. معمولا ضخامت کپسول سم کمی بیش از ۵۰% ضخامت سم است به علاوه نباید رادیواپاسیتی یا رادیولوسنتی درون سم مشاهده شود.
پهنای دورسال سم باید کمتر از ۳۰% طول پالمار انگشت دیستال باشد.
بیشتر بدانید: خوراک و مکمل اسب
فاصله coronary extensor (CE) که به اسم فاصله FOUNDER هم شناخته می‌شود، فاصله عمودی بین پروکسیمال بخش خارجی دیواره سمدقیقا زیر نوار تاجی و پراکسیمال زائده اکستنسور بند دیستال است و بسته به نژاد و اندازه اسب اندازه آن متغیر است.
در اسب های تروبرد متوسط مسافت CE 3.5 میلی‌متر با طیف ۱۰-۰ mm و در نژادهای مخلوط متوسط ۴.۱ (۹.۷-۱.۸ ) میلی‌متر می‌باشد. و طبق نظر برخی نویسندگان حدود ۱۵-۰ میلی‌متر است.
پهنای sole معمولا در لبه دیستال یا راس بند دیستال اندازه‌گیری می‌شود. بنابراین فواصل راس بند دیستال تا سطح solar یا راس بند دیستال تا زمین را می‌توان در نظر گرفت.
و این فاصله باید <15 mm ضخامت داشته باشد که ۱۰ میلی‌متر برای papillae بافت مخملی یا همان کوریوم sole و ۵ میلی‌متر برای بخش شاخی آن است. با این حال برخی مقادیر ۱۱.۱ ۱.۶ در اسب های با سن ۹-۴ تروبرد گزارش کرده‌اند.
برخی نیز پهنای sole را در سطح پالمار palmar process بند انگشت دیستال تقریبا ۲۳ میلی‌متر اندازه گرفته‌اند.
زاویه لبه solar بند دیستال با سطح زمین ، زاویه بین زمین یا سطح دیستال کپسول سم و لبه solar بند دیستال است. اکثرا این زاویه ۶.۱ درجه می‌باشد. اتصال بین سطح solar بند دیستال و سطح دورسال آن باید تیز و مثلثی شکل باشد.
نمای پراکسیمال-پالمارودیستال مایل ۴۵ درجه
لبه‌های solar بند دیستال باید ظاهر منظم و مشخص داشته و از مدیال تا لترال قرینه باشد. کانال‌های عروقی نباید بزرگ شده یا کشیده در لبه solar به نظر برسد. در گروهی از اسب های تروبرد سرعتی متوسط قطر بزرگترین کانال عروقی ۳.۴ میلی‌متر گزارش شد.
بیشتر بدانید: وسایل بهداشتی و نظافت اسب
تفسیر رادیولوژیک اندام حرکتی قدامی در اسب مبتلا به لامینیتیس
موارد غیر طبیعی می‌تواند شامل جابهجایی بند دیستال و عواقب آن باشد که موجب کلاپس اتصالات لاملار بند دیستال به دیواره سم در هر نقطه‌ای اطراف استخوان باشد. اغلب این چرخش به سمت دورسال بوده که به دنبال آن جابهجایی به سمت دیستال (sinking) رخ می‌دهد. موارد غیرطبیعی رادیولوژیک شامل عریض شدن دورسال سم، کاهش عمق سم در راس بند دیستال، افزایش زاویه سطوح solar و بند دیستال با زمین، هاله در نوار تاجی و خطوط رادیولوسنت درون سطوح دورسال و solar سم می‌باشد. اندازه‌گیری زوایا، ضخامت دیواره دورسال سم و ضخامت sole می‌توانند توسط می‌توانند توسط اصلاح سم متغیر باشند. به صورت ایده‌آل باید قبل و بعد اصلاح سم رادیوگراف تهیه نمود اما به هر حال اخذ رادیوگراف قبل اصلاح سم اهمیت بیشتری دارد.
ارزیابی رادیوگراف لترومدیال
چرخش دورسال انگشت دیستال
چرخش به سمت دورسال اغلب رخ می‌دهد و بند دیستال از دیوراه دورسال سم جدا شده و به سمت مفصل بین بند انگشتی دیستال می‌چرخد بدی ترتیب سطوح دورسال بند دیستال و دورسال سم در تمام طول موازی نبوده و در واقع فاز مزمن لامینایتیس می‌باشد.
چرخش کپسولی واگرایی بخشی از سطح دورسال انگشت دیستال از سطح سم است مانند آن که فاصله بین دورسال سم و سطح دورسال بند سوم در سمت دیستال بیش از سمت پراکسیمال است (تصاویر ۲-۴، ۶، ۷، ۹ و ۱۰).
در اسب هایی که به تازگی چرخش دورسال در آن ها رخ داده، چرخش کپسول همراه چرخش بند انشگت خواهد بود. چرخش کپسولی بدون چرخش بند انگشت تنها در اسب هایی دیده می‌شود که امتداد بندهای انگشت تصحیح شده اما چرخش کپسول هنوز باقی مانده است (تصویر ۳).
چرخش بند انگشت نشانگر انحراف سطح دورسال بند دیستال از خطی که از دورسال بندهای پراکسیمال و میانی می‌گذرد، می‌باشد (تصاویر ۲، ۴، ۷، ۱۰). ارزیابی چرخش بند انگشت بستگی به نحوه قرارگیری اندام دارد؛ باید تنها در صورتی ارزیابی انجام گیرد که استخوان‌های متاکارپ عمود بر زمین بوده و اسب به صورت برابر بر هر دو اندام ثدامی وزن‌گیری داشته باشد.
بیشتر بدانید: هاری اسب
تفاوت بین چرخش کپسولی و بند انگشت زمانی که نعلبندی انجام گرفته باشد اهمیت پیدا می‌کند بطوریکه چرخش بند انگشت نیاز به توجه به طول پاشنه‌ها دارد. برای اخذ رادیگراف جهت ارزیابی چرخش دورسال بند انگشت نیاز به نمای لترومدیال متمرکز بر نوار تاجی دارد که به صورت مورب درجه در جهت دورسال و درجه با جهت پالمار زوایای متفاوتی از چرخش دورسال بند انگشت را نشان داد.
فاصله coronary extensor (CE) (فاصله founder)
افزایش فاصله CE اغلب زمانی تشخیص داده می‌شود که دور تا دور سم به دلیل اعمال فشار بیش از حد حین اصلاح سم lamellae دچار کلاپس می‌شود.
این اتفاق سبب می‌شود که بند دیستال درون کپسول سم رها شود (sinking ، جابهجایی بند دیستال به سمت پایین).
بنابراین لبه solar بند دیستال به زمین نزدیک‌تر شده و همچنین فاصله بین سطح جداری بند دیستال و سطح دورسال کپسول سم بیش از ۱۹-۱۴ mm خواهد شد.
این نوع جابهجایی دیستال به صورت قرینه از معمول‌ترین شکل لامینایتیس در اسب ها است.
درجاتی از sinking در اسب هایی با جابهجایی به صورت چرخشی دیده می‌شود؛ اگر بند دیستال چرخیده باشد و کپسول سم و مفصل بین بندانشگتی دیستال وضعیت طبیعی خود را حفظ کند، افزایش فاصله CE اجتناب ناپذیر است. اصلاح سم تغییری در ارزیابی فاصله CE ایجاد نمی‌کند.
عمق دورسال سم
افزایش پهنای دورسال سم به علت تورم لامینار، ادم و خونریزی است.
در نژاد تروبرد پهنای بالای ۱۷mm نشانه لامینایتیس است. افزایش پهنای آن در تمام طول پراکسیمال تا دیستال بند سوم نشانه جابهجایی بند دیستال به پایین است (تصویر۵).
درحالی که افزایش پهنا در دیستال بش از پراکسیمال آن نشانه چرخش دورسال که ممکن است تنها یا در ترکیب با الگوهای دیگر جابهجایی بند دیستال باشد (تصاویر ۴-۲ و ۹-۶).
زمانی که ما به پهنای دورسال سم جهت تشخیص اتکا می‌کنیم باید مراقب بوده که بعد از نعلبندی و اصلاح بیش از حد دیواره دورسال سم می‌تواند تغییرات پهنا دورسال سم را بپوشاند. اجزا پهنای سم نیز باید در نظر گرفته شود؛ اگر بافت درم و زیرپوستی پهنای بیشتری از کپسول سم دارد، بنابراین لامینایتیس محتمل‌تر است و اگر کپسول سم عریض‌تر شود بیشتر احتمال بیماری خط سفید می‌باشد؛ با این حال باید توجه داشت در اسب هایی که از لامینایتیس شدید بهبود یافته‌اند و یک دیواره تازه رشد کرده در سم دارند، دیواره جدید معمولا به طرز قابل توجهی عریض‌تر از دیواره قبلی بوده و باید مورد توجه قرار بگیرد. عرض دورسال سم از طول قشری پالمار بند دیستال است که نشانه جابهجایی به سمت دیستال بند سوم است.
عرض sole
عرض sole در پنجه کمتر از ۱۵ mm غیرطبیعی است با این وجود نژاد تروبرد ممکن است sole نازک‌تر (متوسط ۱۱mm) داشته باشد.
نازک شدن سم دلالت بر آسیب ساختاری است بطوریکه انجام دادن ونوگرام در مواقعی که پهنای sole کمتر از ۱۵ میلی متر باشد نشان می‌دهد که solar papillae خم شده، فشرده یا حتی از بین رفته است و همین مسبب درد و لنگش می‌باشد. با این وجود، در اسب های مبتلا به لاکینایتیس که پهنای sole کمتر از ۱۵ mm باشد احتمالا علایم بالینی مشهودی داشته و به دلیل جابهجایی راس بند سوم به سمت پایین بوده که باعث جراحات له شونده در بافتهای نرم زیرین می‌شود (تصاویر ۲ و ۷-۵).
بیشتر بدانید: علل شیوع و کنترل رفتارهای کلیشه ای در اسب های ورزشی
زاویه زیاد لبه solar بند دیستال نسبت به زمین (مقدار نرمال آن ۸-۳ درجه) نشانه چرخش دورسال است(تصاویر ۲، ۴ و ۷)؛ با این حال ممکن است این حالت در اسب های دارای بدشکلی‌های flexural مفصل بین بندانگشتی دیستال و …، در اسب های مبتلا به club feet و در نتیجه اصلاح سم یا نعلبندی نیز دیده شود.
حفره نوار تاجی
قرارگیری لبه پراکسیمال نوار تاجی معمولا به سختی تشخیص داده می‌شود. در مواقع وجود جراحات پاتولوژیک نوار تاجی بهتر مشاهده می‌شود. در اسب هایی که بند دیستال به سمت پایین جابه‌جا شده است، پوست ناحیه پسترن یا همان بخلوق به سمت پایین کشیده شده مانند آنکه یک برجستگی در لبه پراکسیمال نوار تاجی (coronet) ایجاد می شود.
